Gisteren en vandaag was ik op het VELON-congres. VELON is de Vereniging voor Lerarenopleiders Nederland. Elk jaar organiseren ze een congres waarin lezingen, presentaties en workshops worden gehouden. Dit keer werden de dagen georganiseerd door de Utrechtse lerarenopleidingen, waaronder Hogeschool Domstad.
Er waren dan ook veel mensen van Hogeschool Domstad aanwezig. Bijna iedereen heeft een presentatie gegeven. Het was aardig om ook eens met collega’s buiten het Centrum voor ICT-educatie op een congres aanwezig te zijn.
Ik heb deze dagen een aantal presentaties/workshops gevolgd. Ook was ik natuurlijk aanwezig bij de key-notes.
Presentaties
Ik heb drie sessies bijgewoond die gingen over het onderzoek in de opleiding. Een interessant onderwerp omdat dit echt een opkomend fenomeen is in de lerarenopleiding. Elke opleiding doet het toch net weer op een andere manier. De eerste sessie werd geleid door Anita Blonk van Fontys OSO. De titel van haar sessie luidde: Eigen thema als lerarenopleider: sterker in het begeleiden van onderzoek. Sterk aan deze sessie vond ik het idee dat een lerarenopleider zelf een thema vaststelt waarover onderzoek gedaan kan worden en dat studenten hier bij aansluiten. Een mooie manier om ook lerarenopleiders te verleiden tot het doen van onderzoek (zo zie ik het maar). Meer info over haar sessie is hier te vinden.
De tweede sessie over onderzoek werd verzorgd door Rianne van Kemenade – De Pooter (Fontys Eindhoven) met als titel Standaarden en criteria voor HBO-onderzoek: voor studenten en lerarenopleiders. Heel aardig bij haar om te zien welke standaarden ze hebben:
De volgende standaarden zijn vastgesteld:
1. De student heeft een onderzoekende houding.
2. De student weet hoe hij onderzoeksresultaten kan toepassen in de eigen praktijk.
3. De student kan praktijkgericht onderzoek opzetten, uitvoeren en rapporteren.
En hoe hier aan gewerkt wordt. Uitgangspunt hierbij is dat de studenten onderzoekservaring opdoen. Meer info over deze sessie is
hier te vinden.
De derde sessie over onderzoek doen werd verzorgd door Pabo Almere. Zij hebben het onderzoek opgenomen in een onderdeel van het programma, genaamd prestaties. Zij presenteerden de onderzoekscyclus zoals zij die hanteerden. Ook hun presentatie was hier aan opgehangen:
Ontwerpen
Operationaliseren
Waarderen
Resultaten communiceren
Reflecteren.
Op Pabo Almere is nu nog geen lectoraat maar zal dat binnenkort wel komen. De onderzoeksopdrachten waren heel duidelijk: een observatie, onderzoek met enquete en onderzoek met LVS analyse en onderzoek en scriptie.
Een punt van aandacht vond ik nog de mate waarop het onderzoek in de opleiding is geïntegreerd. Nu staat het er naar mijn idee aardig los van en is maar een deel van de docenten (de onderzoeksdocenten) erbij betrokken.
Keynotes
Naast de sessies was ik ook aanwezig bij de keynotes. De inhoud van de keynotes was erg interessant. Sommige werden wel iets beter voor het voetlicht gebracht dan andere.
De eerste keynote werd verzorgd door Robert Jan Simons. Hij ging onder andere in op een aantal trajecten die binnen het IVLOS lopen. Interssant was het traject waarin verschillende fasen in de loopbaan voor docenten werden onderscheiden. Zo hebben ze voor vijftigplussers het Nestoraat geïntroduceerd. Waarbij het de bedoeling is dat oudere leerkrachten een coachende rol voor jongere leerkrachten vormen.
De tweede keynote werd verzorgd door Joke Snippe van Hogeschool INHOLLAND. Zij deed verslag van het onderwerp “Rekenen en taal als uitdagingen voor de kwaliteit van lerarenopleidingen”. Ze heeft een model gepresenteerd waarin de fundamentele niveaus en streefniveaus van het taalonderwijs zouden vastgelegd moeten worden.
De derde keynote werd verzorgd door Marc Vermeulen, hoogleraar onderwijssociologie. Hij stelde in zijn presentatie een aantal interessante thema’s aan de orde. Zo ging hij in op het onderwijs als een sector met een groot afbreukrisico. Hij noemde het onderwijs een sector in de frontlinie van de publieke dienstverlening. Waarbij eigenlijk geen fouten gemaakt mochten worden. En op het moment dat dit gebeurt daarvoor direct grote publieke en politieke belangstelling is.
In de rest van zijn verhaal ging hij in op het onderwerp Publieke Waarde waarbij hij in een model de Publieke waarde in een driehoek presenteerde. Op de drie hoeken stonden de onderwerpen: substantiële logica: waarden, personeel en mandaat/ licensie. Hij gaf hierbij aan dat deze drie elkaar beïnvloeden. Daarna is hij ingegaan op het speelveld van de lerarenopleiders, de 5 committments (leerling/student, professie, levensbeschouwing en identiteit, school/opleiding en uitvoerende van de onderwijswet). Tenslotte had hij het ook over de vier logica’s die botsen en waarin leerkrachten (maar ook politiemensen en mensen uit de zorg) keuzes moeten maken: institutionele logica botsend met situationele logica. En instrumentele logica botsend met culturele logica.
De Hogeschool Domstad bijdragen
Dit VELON-congres hebben ook collega’s sessies verzorgd. Dat waren een aantal van mijn ICT-collega’s maar ook de andere collega’s. Hieronder de titels van hun bijdragen:
Academische basisscholen zoeken lerende lerarenopleiding (link)
Onderzoek van studenten als bijdrage aan schoolontwikkeling. Hoe kan deze win-win situatie zo optimaal mogelijk begeleid worden? (link)
De ontwikkeling van professionele vakkennis op de pabo (link)
‘Kennisobjecten, samen kennis-maken’ op weg naar een ‘deelbare’ kennisbasis (link)
Kennis borgen en kennis integreren (link)
Opleiding, student en werkveld maken kennis met elkaar. (link)
Deze laatste sessie is samen verzorgd met de leerkracht (Ine Verheyen) van basisschool De Klimop uit Nieuwegein en de studenten die daar stage lopen (Manon Beuker en Sandra de Jong).
De foto’s van de sessies volgen nog. Flickr heeft wat problemen vanavond volgens mij.