Gerard Dummer

Een tijdje geleden ben ik geïnterviewd en op de foto gezet voor een artikel in het blad de inDruk van Kennisnet. Gisteren kreeg ik het blad al binnen. De pagina met het artikel heb ik hieronder neergezet. De rest van het blad kun je hier (binnenkort) vinden.

indrukkennisnet

Kennisnet heeft een Ezine voor Kids. Hierin is ook steeds een stukje opgenomen over WikiKids. In de eerste Ezine wordt WikiKids nog verder geïntroduceerd. in e volgende Ezine lichten we weer een tipje van de sluier van WikiKids op.

Een kleine fotoimpressie van de studiereis naar Zweden tot nu toe, in het kader van Samen Deskundiger. Meer berichten volgen hierover.

Op de website praktijk in beeld van Kennisnet is nu ook een filmpje ter informatie over Google Earth toegevoegd. Leuk om te zien hoe het in de praktijk gebruikt wordt.

Woensdag 18 maart was ik aanwezig bij een (wat ik zou omschrijven als een) formele Teachmeet (of unconference of pecha kucha). In Utrecht had Kennisnet namelijk de bijeenkomst georganiseerd getiteld: Kennis van waarde maken.
In de bijeenkomst werd in maximaal 5 – 10 – 15 minuten onderzoek gepresenteerd. Afgerond onderzoek en lopend onderzoek. In sneltreinvaart kwamen de meest uiteenlopende onderwerpen aan bod. Waarvoor mijn complimenten aan Kennisnet.

Ik zal geen stap voor stap verslag geven aangezien er zoveel uiteenlopende onderzoeken voorbij zijn gekomen. Een aantal punten licht ik er uit.

De middag werd geopend door Alfons ten Brummelhuis, hoof onderzoek bij Kennisnet. Hij definieerde drie vormen van onderzoek: onderzoek dat zich richt op existentie, perceptie en evidentie. Ik vond dit een aardig driedeling als het gaat om typering van onderzoek. Zelf denk ik dat het meest waardevol voor leerkrachten in de praktijk het onderzoek naar evidentie is.

Daarna nam Van Wieringen van de onderwijsraad het woord. Hij ging verder in op het begrip kennis. Hij gaf aan dat je het kunt hebben over bruikbare kennis en daarbij drie aspecten kunt onderscheiden: kennis is gestapeld, kennis moet door het forum (de groep die het gaat gebruiken en die er mee te maken heeft) goedgekeurd worden (en bediscussieerd) en er moet sprake zijn van ontvangstbereidheid (het moet gebruikt worden).

Een nieuwe term in dit geheel voor mij was valorisatie: kennis moet beschikbaar worden gesteld. Dit kende ik al wel onder de term disseminatie.

Na de gezamenlijke inleiding werd de groep opgesplitst in een deel voor PO en een deel voor VO. Zelf was ik aanwezig bij het PO. Daar waren de onderzoeken vooral gericht op het jonge kind en speciaal onderwijs. Wel bijzonder vond ik omdat daar naar mijn idee nog weinig over bekend is. Wel kwamen een aantal onderzoeken langs die ik al kende. Bijvoorbeeld Levende boeken waar ik studenten onlangs in het kader van ICT in de onderbouw nog les in heb gegeven. Nog een cijfer uit de presentatie: leerlingen met taalachterstand leren per jaar 600 woorden meer door het gebruik van Levende Boeken.

Wat ik interessant vond bij de presentatie van het speciaal onderwijs waren de punten die werden genoemd als het ging om de meerwaarde van ICT in het speciaal onderwijs:

• Compenseert de beperking
• Mogelijk om in eigen tempo te werken
• ICT is een geduldige leerkracht
• Het is motiverend om te doen
• Kinderen hebben succeservaringen
• Het vergroot de leefwereld van de leerlingen
• Het geeft ook ontspanning
• Bevorderd praktische zelfredzaamheid
• Vergroot zelfwaardering van kinderen
• Vergroot vaardigheden van leerlingen
• Er kan rekening gehouden worden met verschillen tussen leerlingen.

Een term die ik hier voor het eerst hoorde was de eenknopssoftware. Software dus die met 1 knop bediend kan worden. Je kunt hierbij denken aan PowerPointPresentaties die leerlingen kunnen bedienen.

Wat ik nog meer genoteerd heb:

• Je kunt inspelen op de cognitieve niveaus (mogelijkheid om maatwerk te bieden)
• Variatie in werkvormen
• Meer tijd voor individuele begeleiding
• Kunt kennis beter overdragen

Ik heb weinig ervaring met ICT in het speciaal onderwijs en moet zeggen dat ik het daarom interessant vond om daar anderen over te horen praten.

Na de pauze volgde een gezamenlijke sessie. Hierin duurden de presentaties van het lopend onderzoek maar steeds 5 minuten. Was prima om dit zo te doen. Na afloop werd hierover gediscussieerd.

Het eerste onderzoek vond ik erg interessant moet ik zeggen. Het werd gepresenteerd door C.J.J. Gorissen van de Open Universiteit en had als titel: “ Effecten van didactische structurering multimediale middelen” . Het middel waar naar gekeken werd, was Teleblik. De vraag was hierbij als je dit inzet hoe gestructureerd je dit eigenlijk moet doen. Het is niet een middel met een duidelijk begin en eind. Hoe vrij laat je leerlingen en hoeveel stuur je? In theoretische termen: hoe verhoud de self determination theory zich met de cognitive load theory. En hoe vind je hier een goed balans in?

De term cognitive scaffolding past hier ook bij. Een term die eigenlijk aangeeft dat je leerlingen kunt/moet ondersteunen bij het werken op internet.

Interessant omdat je het middel Teleblik naar mijn idee kunt vervangen door anderen middelen. En je met de uitkomsten van dit onderzoek, leerkrachten handvatten geeft hoe ze ongevormde ICT-materialen kunnen inzetten.

In deze sessie was er weer een term die helemaal nieuw was, namelijk: reactieve supervisie.

Een ander onderzoek ging in op de mogelijkheden van de Outlinetool in WORD. Of in het Nederlands de Weergave Overzicht. Hierbij werd aangegeven dat dit een onbekende mogelijkheid van WORD (en andere tekstverwerkingsprogramma’s) was met veel gebruiksmogelijkheden. Voor mij klopte dit wel aangezien ik volgens mij nog nooit hier mee gewerkt heb.

In de discussie achteraf gaf Fons van Wieringen 6 punten om over te discussiëren: 1)moet Kennisnet alle soorten onderzoeken financiëren, 2)moet het onderzoek zich richten op aantal concepten uit het Vier in Balans model, 3)hoe ziet de kennisgemeenschap (de onderzoekers die zich bezig houden met ICT en onderwijs) hun eigen rol (informeren ze anderen alleen of moeten ze onderzoek ook programmeren), 4)welke rollen kan de kennisgemeenschap naar buiten toe uitdragen (kennisaanbieder, kennisgebruiker en (virtuele) kenniscirculator), 5) zijn leerkrachten al voldoende kenniswerker en 6)moet er een sterrensysteem komen van het verschillende onderzoek.

Het is al weer even geleden maar op 4 maart was ik aanwezig bij de bijeenkomst die Kennisnet organiseerde over het onderwerrp Digitaal Leermateriaal. Het was een dag waarin zowel Kennisnet als mensen uit het veld lieten zien wat er op het gebied van digitaal leermateriaal speelt. Het ging hierbij zowel om de kaders die je hier voor moet stellen (afspraken over licentievormen en alle SCORM-gerelateerde zaken), plekken waar al deze materialen samen komen (in repositories zoals Davindi) en gevonden kunnen worden (in Edurep en de ContentCorner). Ook ging het die dag over voorbeelden van scholen die digitale content ontwikkelen. Al met al een hele interessante dag. Als Hogeschool Domstad zullen we ook kijken op welke manier we hier mee aan de slag kunnen gaan.

Frank Evers van Kennisnet heeft de presentaties die Kennisnet heeft verzorgd online gezet. De presentaties werden verzorgd door H-P Köhler, Henk Nijstad en Wietse van Bruggen. Over de Digilessen VO en PO spraken Herman Rigter en Jan Arp. ContentCorner werd gepresenteerd door Teun de Lange.

Vandaag kreeg ik een mail van Kenniset waarin werd aangegeven dat ze bezig zijn om de website van Kennisnet te vernieuwen. Dit lijkt me prima aangezien Kennisnet en ICT op school straks te vinden zullen zijn op één website. De vorderingen kun je hier volgen.

ICT op school heeft een nieuwe brochure uitgegeven: Computersimulaties in het VO. De brochure is geschreven door prof. Ton de Jong en dr. Wouter van Joolingen van de universiteit Twente. In de publicatie komen onder andere de volgende onderwerpen aan bod: wat zijn computersimulaties, voorbeelden van computersimulaties en waarom het gebruikt zou moeten worden. In de brochure wordt ook aandacht besteed aan Onderzoekend leren (de inquiry cicle). Heel aardig vind ik dat benadrukt wordt dat je leerlingen niet zomaar met een computersimulatie aan het werk moet zetten maar dat je dit moet inkaderen met bijvoorbeeld onderzoeksopdrachten.
Andere mogelijkheden zijn het gebruik van “monitoring tools”, een hypothese kladblok en hints.

In de brochure wordt ook ingegaan op de verschillen en overeenkomsten met games en adventures. Mijn advies: zeker lezen.

Een interessante brochure over een interessant onderwerp.

ICT op school komt weer met een nieuwe brochure. Nu over weblogs in het onderwijs. De brochure kan hier worden gedownload. In de brochure wordt ook het meesterstuk aangehaald van Kim Houtzager en Karin Korevaar. Zij zijn dit jaar afgestudeerd van de Hogeschool Domstad en hebben een meesterstuk geschreven over Weblogs in het onderwijs. Het meesterstuk is hier te downloaden. De weblog van Kim en Karin is hier te vinden. Deze hebben ze bijgehouden om hun schrijfproces in kaart te brengen.

Op de weblog van Willem Karssenberg stelt Pierre Gorissen de vraag of dit inspeelt op de achterban van de scholenlijst. Ik denk het wel. Deze brochures geven op een heldere, eenvoudige manier een duidelijk overzicht van de mogelijkheden van weblogs. Er wordt verteld wat een weblog is, hoe het in het onderwijs gebruikt kan worden en waar je nog meer informatie kunt halen. Dit soort brochures geeft de ICT-coördinator weer een mooi middel in handen om zijn collega’s te interesseren in het zinvol gebruik van ICT in het onderwijs.

ICT op school is druk bezig met het onderwerp klassenmanagement en ICT. Er is een podcast van gemaakt, je kunt een brochure downloaden, en op woensdag 24 mei wordt er een bijeenkomst over gehouden in Utrecht. Ik probeer daar bij te zijn.