Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Browsing Posts tagged Wetenschap & Technologie

In mijn blogpost van 16 februari 2017 over computational thinking benoem ik verschillende definities van computational thinking. Mijn eigen definitie voegde ik daar aan toe:

Het oplossen van problemen waarbij je gebruik maakt van de ideeën uit de informatica.

Later bedacht ik me nog dat dit nog niet compleet was want andersom geldt dit, zeker volgens uitgangspunt van Wing, ook. Wing het noemt dit het automatiseren van abstracties. Waarbij abstracties als het ware de denkkapstok is van de informatica. Als ik mijn eigen definite aanvul met dit uitgangspunt dan kom ik uit op:

Computational thinking is enerzijds het oplossen van problemen waarbij je gebruik maakt van de ideeën uit de informatica en anderzijds het gebruiken van informatica om problemen op te lossen.*

Als ik het heb over ideeën dan bedoel ik zaken zoals algoritmes en patronen. Als ik het heb over problemen dan kan dat slaan op een zakelijke insteek (zoals het uitvoeren van een project) als een creatieve insteek (zoals het maken van een kunstwerk).

Een volgende stap die ik wil zetten in mijn denkproces/zoekproces is het volgende: de voorbeelden die rondom computational thinking worden gegeven vind ik nogal hap-snap. Ik zie nog geen duidelijke lijn in de opbouw van computational thinking. Websites zoals CSunplugged bieden allerlei activiteiten aan maar die staan naar mijn idee nog niet in een lijn. Dat komt misschien omdat ik nog niet goed heb gekeken of mijn kennis nog niet groot genoeg is rondom dit onderwerp. Ik weet bijvoorbeeld ook nog niet of dit überhaupt moet of niet.

Als ik een vergelijking zou maken met rekenen-wiskunde dan lijkt het of de activiteiten die benoemd worden de ene keer gaan over sommen als 3 + 4 dan weer over 34 x 35 en dan weer over de vraag hoeveel seconden er in een dag zitten. Sommen die komen uit verschillende plekken van de leerlijn of zelfs uit verschillende leerlijnen.

De website van Kennisnet en de SLO over de leerlijn programmeren komt al meer in de richting. Zij hebben zich gebaseerd op de SLO die zich weer heeft laten inspireren door ISTE en CSTA. Tijd om me daar verder in te verdiepen.

Een idee dat ik ook heb over CT is om te kijken in hoeverre het zinvol is om dit te koppelen aan een taxonomie zoals die van Bloom. Omdat in de stukken die ik tot nu toe lees het vooral gaat over het onderdeel Computational en nog niet zozeer over het onderdeel Thinking. Een idee dat verder wordt ingegeven door het feit dat ik denk dat je eerst aspecten van computational thinking zou moeten herkennen voordat je in staat bent om er iets mee te doen. En dat idee wordt weer getriggerd doordat ik me in de afgelopen jaren ook bezig heb gehouden met de invoering van Wetenschap en Technologie (W&T) op onze Pabo. Een mooi document dat daarin een belangrijke rol speelt is die van Hanno van Keulen waarin hij laat zien hoeveel W&T in ons dagelijks leven een rol speelt. Bij veel voorbeelden die hij noemt is naar mijn idee moeiteloos CT te koppelen. Dat doet hij in zijn publicatie niet. Daarom ter afsluiting Linda Liukas die dat wel doet 🙂

 

*Aanvulling op mijn definitie van 14 maart 2017 op 12 januari 2018: ideeën zou beter vervangen kunnen worden door het begrip “fundamentele ideeën”. Dit sluit beter aan bij auteurs zoals Schwill (1994), Denning (2004) en Zendler en Spannagel (2008) die benadrukken dat computer science op school zich bezig moet houden met de fundamentele ideeën (of great principles of central concepts) omdat het veld zo dynamisch is.

Studente Suzanne Wierstra van de pabo van Hogeschool Utrecht heeft voor haar project Wetenschap en Technologie (onderzoekend en ontwerpend leren) bij de kleuters onder andere de BeeBot ingezet. De BeeBot had op haar kleuters een grote aantrekkingskracht. Ze zijn volop aan het experimenteren geweest en aan het ontwerpen.

Zo maakten de kleuters allerlei parcouren voor de BeeBot om af te leggen.


BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

Maakten ze allerlei bouwwerken waar ze de BeeBot overheen konden laten gaan.

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

En hebben ze getest hoe sterk de BeeBot was!

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

BeeBot_kleuters_onderzoekend_ontwerpend_leren

Al met al een creativiteit waar ik vrolijk van wordt!

Afgelopen weken hebben studenten van de Pabo van Hogeschool Utrecht hun Wetenschap en Technologie projecten gepresenteerd. De meest uiteenlopende onderwerpen kwamen langs voor de meest uiteenlopende doelgroepen. Ook ICT moest worden verwerkt in de projecten. Veel studenten hebben ICT ingezet ter ondersteuning van onderzoekend leren. Maar er zijn ook studenten geweest die in het kader van ontwerpend leren met ICT aan de slag zijn gegaan. Een paar presentaties ging over de inzet van de BeeBot. Zo is Emily van Hees bij de kleuters aan de slag gegaan met de BeeBot. Zij heeft in vier lessen de leerlingen de basisvaardigheden van programmeren gelegd.

Eerst het principe uitgelegd met hoepels in de speelzaal, daarna op de computer een spelletje over hetzelfde onderwerp, in les 3 werd er geoefend met de BeeBot zelf en in les 4 werd er getest en bijgesteld. In de presentatie zelf zijn verschillende verantwoordingen te vinden over het hoe en waarom van deze opzet.

Ik vind dat ze in deze opzet unplugged activiteiten, ontwerpactiviteiten en computational thinking mooi met elkaar heeft verweven.

Voor mijn studenten van de Pabo van Hogeschool Utrecht heb ik een artikel geschreven over onderzoekend en ontwerpend leren ondersteund en verrijkt met ICT. Het is een eerste aanzet om studenten op weg te helpen om hier in de klas mee aan de slag te gaan. Dit is de eerste versie van het artikel en het zal (als daar de tijd voor is) worden geüpdatet.

Heb je feedback voor mij op dit artikel dan is dat van harte welkom natuurlijk!

Onderzoekend en Ontwerpend Leren Ondersteund en Verrijkt Door ICT by Gerard Dummer on Scribd

Komend jaar verzorg ik weer samen met mijn collega Jurgen Memelink de keuzecursus Onderwijs ontwerpen voor de 21ste eeuw voor onze tweedejaars Pabo-studenten van Hogeschool Utrecht. Afgelopen jaar draaide deze cursus voor het eerst. Ik schreef daar al eerder over. Afgelopen jaar was is enigszins tevreden over hoe de cursus verliep. Er had meer ingezeten. En dat hoop ik er dit jaar uit te halen. Meer zat in een aantal zaken: studenten die met Scratch begonnen haakten redelijk snel af, studenten die met Lego MindStorms werkten ploeterden zich een slag in het rond en behaalden aardige resultaten, studenten die met de 3D-printer aan de slag gingen maakten extreem grote of onmogelijke ontwerpen (om te printen). En soms erger: weinig geïnspireerd. Dat laatste lag vond ik ook aan mijn eigen geformuleerde opdracht: ontwerp iets dat je leven kan vergemakkelijken. Het was het beste wat ik vorig jaar kon bedenken (en dat was dus niet heel erg goed).

2016-2017
Dit jaar wil ik het daarom anders aanpakken. Ik heb een opdracht geformuleerd die de studenten meer houvast geeft (bijvoorbeeld in het leren van het programma Scratch), meer uitdaagt tot creativiteit (onder andere door introductie van de Makey Makey), meer technieken met elkaar combineert (op een zinvolle manier de 3D-printer inzet) en waarbij ICT met Techniek wordt gecombineerd. Al met al ben ik erg tevreden over de geformuleerde opdracht 🙂

Maak het nog beter!
Maar ik zou graag nog jullie kritische geluid willen horen. Wat maakt de opdracht nog sterker? Nog creatiever? Daarbij is het goed om te weten dat ik dus bewust voor een redelijk gestuurde opdracht heb gekozen. Daar ga ik (in principe) niet van afwijken. Of jullie moeten geweldige andere suggesties doen! Feedback ontvang ik graag als opmerking bij het document of als commentaar op deze blogpost!

Het afgelopen jaar heb ik samen met mijn collega Don Zuiderman de programmeerwedstrijd ScratchMatch opgezet. En afgelopen zaterdag (23 april) was de finale in Utrecht op Hogeschool Utrecht. Het idee kreeg ik vorig jaar juni ongeveer nadat een school had afgezegd voor de First Lego League omdat daar teveel kosten aan waren verbonden. Ik bedacht dat we een alternatieve wedstrijd zouden moeten organiseren zonder hoge instapkosten waar kinderen ook met techniek/ programmeren in aanraking zouden komen. En dat werd ScratchMatch.

We hebben regiofinales gehouden en op 23 april dus de landelijke finale. Dit jaar deden er in totaal 12 scholen mee met elk een aantal teams. In eerste instantie hadden zich ook een aantal VO-scholen opgegeven maar die haakten helaas voor de regiofinales al weer af. Het was een hectische tijd om alles georganiseerd te krijgen maar het was het helemaal waard!

Regiofinales
In februari hadden we drie regiofinales. Twee daarvan organiseerden we in Utrecht en eentje in Zwolle op Hogeschool Windesheim. We reisden met drie juryleden (naast Don en mijzelf ook Sander van Dorsten van onder andere MindMingle) van Utrecht naar Zwolle waar we werden geholpen door Geert Holwerda, van de Pabo.


Ondertussen was het ook erg leuk om te zien wat voor uitwerking ScratchMatch had op de scholen. Zo twitterde Manja Verbeek over een mooi artikel dat verscheen.


En lieten Arina Zeelenberg en Juul Couperus zien hoe zij met Scrum het werken aan Scratch vormgaven.


Finale
Voor de finale sloten zich Marieke Simonis (van onder andere LearnOn) en Linetta Hartman zich bij ons aan. Beide een waardevolle toevoeging aan het team om ScratchMatch te organiseren. Het bedrijf Seecr was zo goed om ons te sponsoren met prachtige prijzen. En de Hogeschool Utrecht zorgde voor de catering (waar we erg blij mee waren!).


Op de finaledag sloten Swen Mulderij en Sjoerd Dirk Meijer (van onder andere IQMaak) zich aan als juryleden.


De Winnaars
Nadat de teams op elkaar hadden gestemd en de jury had overlegd waren de winnaars van ScratchMatchNL bekend. Op de derde plek DriePower van basisschool De Wegwijzer uit Asch.


Met zijn doolhovenspel




Op de tweede plek eindigde Kring1 van basisschool De Kring uit Driebergen.


Met het Planetenspel



En op de eerste plek het team SubSam


Met hun uitdagende spellenreeks



Tot slot
Het was een geweldige ervaring om het te organiseren. Het heel veel tijd gekost maar was zeker de moeite waard. Volgend jaar komt er weer een ScratchMatch. Wil je meehelpen om van het project een nog groter succes te maken? Laten het ons dan weten.

Gisteren was bij ons ook pakjesavond en voor die gelegenheid had ik een surprise gemaakt. Omdat het natuurlijk leuk is maar ook omdat ik graag mijn eigen ontwerpopdracht die ik aan studenten had gegeven verder wilde uitvoeren.

Opdracht 4 MakeyMakey

Nu ben ik nog helemaal niet zo bedreven in het maken van surprises dus dat was voor mij best ook nog een uitdaging. Het cadeau waarbij de surprise gemaakt moest worden waren zakdoeken. Daarbij dacht ik direct een een neus. En daarbij dacht ik direct aan een loopneus. Die heb ik dan ook gemaakt.

Hieronder het maakproces in een aantal foto’s weergegeven.

Eerste versie van de LEGO WE DO motor

Tweede versie in een Dubbelfrispak
MakeyMakey ligt in deze versie boven op de motor

Derde versie met MakeyMakey op zijn kant

Vierde versie waarin de LEGO WE DO motor iets naar rechts is verplaatst
Om ruimte te geven aan alle kabeltjes moest de motor verplaatst worden.

Kabels wegwerken

Bedieningspaneel om aan te sluiten op de MakeyMakey

Contact maken met zilverfolie

Kern van de surprise

Verdere surpriseontwikkeling

Scratchproject
Om de motor en het bedieningspaneel aan te sturen moest ik in Scratch nog een klein programmaatje schrijven.




Resultaat

Tot slot
Ik was voor dit jaar zeker tevreden over mijn surprise. Het was leuk om te maken en heb er met plezier een paar avonden aan besteed. Maar helemaal tevreden was ik er nog niet over. Zat in een paar dingen. Ten eerste wilde ik eigenlijk ook nog de Raspberry Pi er op aansluiten. In de Bendoobox zit deze. Dat wilde ik doen zodat de surprise nog mobieler zou zijn. Maar ik had geen monitortje dat ik er op aan kon sluiten. Te laat kwam ik online nog wel een display tegen die eventueel zou kunnen. Benieuwd of anderen ervaring hebben met displays.

Ten tweede dacht ik: om dit te maken gebruik ik een LEGO We DO set en een Makey Makey. Dat maakt de kern van de surprise toch al snel zo’n 200 euro. En eigenlijk zou het mooi zijn als het onder de maximaal 25 euro had kunnen blijven. Iemand al ervaring met goedkopere spullen die hetzelfde kunnen?

Ten derde was mijn surprise zelf nog voor verbetering vatbaar. Had nog niet echt gezocht online van te voren maar nu ik dat wel doe (zie hier, hier en hier en op nog veel meer plekken) dan had ik vast nog iets slimmers bedacht.

Ten vierde. Ik was best tevreden over mijn opdracht! Zou te vertalen moeten zijn naar het basisonderwijs. Betrokken vakken hierbij zijn dan Natuur en Techniek en Beeldende Vorming naar mijn idee. Benieuwd hoe anderen hier over denken.

Ten vijfde. Zoals ik al in mijn vorige blogpost liet zien, bieden thema’s mooie ontwerproblemen. Lijkt me leuk om met anderen na te denken over ontwerpproblemen voor onderbouw tot en met bovenbouw! Insteek daarbij is dan ontwerpend leren, creativiteit en computational thinking. Laat me maar weten!

In een vorige post liet ik mijn model zien waarin ontwerpend leren, computational thinking en creativiteit gecombineerd zijn. In deze blogpost een eerste opdracht rondom de BeeBot die hiervan gebruik maakt. Krijg graag feedback op de opzet!

Ontwerpend Leren en de Mogelijkheden Van ICT

Komende periode gaan we met de derdejaars studenten aan de slag rondom Wetenschap en Technologie. Ik wil hierbij graag de cyclus van ontwerpend leren koppelen aan de uitgangspunten van computational thinking en creativiteit. Hieronder een figuur waarin ik de verschillende aspecten op elkaar heb proberen af te stemmen. Het is nog niet perfect naar mijn idee maar geeft me wel houvast om lessen bij te ontwikkelen. Belangrijk uitgangspunt volgens mij is om vanuit een bepaald thema te denken. Dat levert ontwerpproblemen op waar kinderen een oplossing voor moeten vinden. Benieuwd naar je reactie op dit model.

O ja, uitgangspunt bij deze vorm was dat alle teksten goed te lezen moesten zijn (dus geen cirkel waarin je ondersteboven moet lezen).

In een vorige post liet ik zien hoe Onderzoekend Leren, 21e eeuwse vaardigheden en ICT samen kunnen hangen. In deze post laat ik opdrachten zien die ik met studenten ga doen. De opdrachten zijn nog niet uitgevoerd en ik krijg er dan ook graag feedback op. Wat mist naar jouw idee? Wat zou anders kunnen? Hoor het graag!

Onderzoekend Leren en de Mogelijkheden Van ICT