In mijn vorige blogpost vatte ik het artikel van Weintrop et al over Computational Thinking (CT) binnen Science en Math samen om een overzicht te krijgen hoe zij de verbinding zien tussen CT en deze vakgebieden. Ik concludeerde dat zij vooral Science als leidend uitgangspunt hebben genomen. Rekenen-wiskunde wordt vooral in de toepassingssfeer genoemd. Dat hoeft misschien niet altijd zo te zijn maar in dit artikel stond (naar mijn idee) science toch vooral centraal.

Ik gaf ook aan dat ik wilde kijken op welke manier er een vertaling gemaakt zou kunnen worden naar het basisonderwijs en dan specifiek naar rekenen-wiskunde en wetenschap en technologie (W&T). Ik wil met dat laatste beginnen. En dan van de W&T in eerste instantie de W, die ik kort door de bocht vertaal met onderzoekend leren. De vraag die ik daarbij vooral wil beantwoorden is:

Hoe kan CT zoals genoemd in het artikel van Weintrop et al ingebed worden in de cyclus van onderzoekend leren?

Cyclus van onderzoekend leren
Vooropgesteld dat onderzoekend leren meer inhoudt dan een cyclus en dat het al helemaal meer inhoudt dan het afwerken van een cyclus, wil ik kijken op welke manier de verschillende aspecten van CT gekoppeld kunnen worden aan de cyclus van onderzoekend leren. Ik gebruik hiervoor de cyclus zoals wij die op de HU Pabo aanbieden aan onze studenten. Dat is deze cyclus (afkomstig van Universiteit Utrecht):

onderzoekend_leren_klein

1. Confrontatie.

In de fase van Confrontatie (verwonderen, afvragen) zie ik niet direct linken met de invulling van CT zoals Weintrop et al die geven. Ik zie die wel buiten dit model om, omdat de leefwereld van kinderen vol zit met computational practices. De publicatie van Hanno van Keulen, Wetenschap en Techniek, ijkpunten voor een domein in ontwikkeling, beschrijft de mogelijkheden van W&T in het dagelijks leven van kinderen. Deze zou gemakkelijk aangevuld, aangescherpt kunnen worden met CT.

2. Verkennen

In de fase van Verkennen zie ik verschillende mogelijkheden om met CT aan de slag te gaan. Mogelijkheden vanuit het model van Weintrop et al zijn naar mijn idee:

  • 2a. Using computational models to understand a concept
  • 4a. Investigating a complex system as a whole
  • 4b. Understanding the relationships within a system
  • 4c. Thinking in levels

Kinderen kunnen door middel van een computational model kennis maken met een bepaald concept. Met voorgeschreven opdrachten verkennen leerlingen dan dit concept. Kinderen kunnen kennis maken met verschillende systemen en proberen hier inzicht in te krijgen. Daarbij zouden gerichte opdrachten helpen om de relaties binnen een systeem duidelijk te maken en zouden ze uitgedaagd kunnen worden om de denken in verschillende niveaus.

3. Opzetten experiment

Bij het opzetten van een experiment (bedenken en plannen) zouden de volgende punten aan bod kunnen komen:

  • 2b. Using computational models to find and test solutions
  • 2d. Designing computational models
  • 2e. Constructing computational models
  • 3a. Preparing problems for computational solutions
  • 3b. Computer programming
  • 3c. Choosing effective computational tools
  • 3d. Assessing different approaches/ solutions to a problem
  • 3e. Developing modular computational solutions
  • 3f Creating computational abstractions
  • 4e. Defining systems and managing complexity

Het gaat bij alle punten om het voorbereiden van een experiment waarbij je bestaande tools gaat inzetten of zelf iets gaat maken. Het laatste punt (defining systems and managing complexity) gaat over de vraag, naar mijn idee, naar het afbakenen van je onderzoeksterrein.

4. Uitvoeren van het experiment

Bij het uitvoeren van het experiment (experiment doen en resulaten noteren) zouden de volgende punten aan bod kunnen komen:

  • 1a. Collecting Data
  • 1b. Creating Data
  • 3g. Troubleshooting and debugging

Uit een experiment dat je doet komt namelijk data (in welke vorm dan ook) en kun je tegen problemen aanlopen die je moet oplossen.

5. Concluderen

Bij het onderdeel concluderen (beantwoord je onderzoeksvraag) zouden de volgende punten aan bod kunnen komen:

  • 1c. Manipulating Data
  • 1d. Analyzing Data

De data die je hebt gekregen uit je experiment moet je namelijk interpreteren. Daarvoor kan het noodzakelijk zijn om je data te manipuleren zodat je het gemakkelijker kunt analyseren.

6. Communiceren

Bij het onderdeel Communiceren (presenteren, discussiëren en vergelijken) zouden de volgende punten aan bod kunnen komen:

  • 1e. Visualizing data
  • 4d. Communicating information about a system

De data die je hebt genanalyseerd ga je tijdens de communicatiefase visualiseren zodat je ze kunt presenteren. Dat geldt ook voor punt 4d.

7. Verdiepen

Bij het onderdeel Verdiepen (verbreding, verdieping) het volgende punt kunnen passen:

  • 2c. Assessing computational models

Als een soort discussie op je eigen onderzoek kun je terugkijken in hoeverre de gebruikte modellen iets zeggen over de werkelijkheid.

Conclusie

Naar mijn idee is het goed mogelijk om in de verschillende fasen van onderzoekend leren CT te integreren. Hoe dit er concreet in het basisonderwijs uit kan zien wil ik beschrijven in een volgende post. Ik kan me voorstellen dat niet alles aan bod hoeft te komen in één project. Ik kan me ook voorstellen dat in de onderbouw van het basisonderwijs de mogelijkheden beperkter zijn dan in de bovenbouw van het basisonderwijs. En ik kan me voorstellen dat leerlingen die meer ervaring hebben met onderzoekend leren of met CT weer meer aankunnen dan leerlingen die daar nog nooit mee gewerkt hebben.