Gerard Dummer

Alles over Onderwijs en ICT.

Browsing Posts tagged velon

Vandaag op donderdag 4 februari heeft de VELON-themagroep ICT en de lerarenopleider de eerste resultaten gepresenteerd van het onderzoek naar het zijn van een lerarenopleider als rolmodel in didactische inzet van ICT. In hoeverre vinden lerarenopleiders zichzelf rolmodel? En welke aspecten van het zijn van een rolmodel brengen ze in de praktijk? In ons onderzoek volgen we Lunnenberg, Korthagen en Swennen (2007) die verschillende vormen van het zijn een rolmodel omschrijven:

1. Impliciet rolmodel (Teach as you preach)
2. Expliciet rolmodel (Justify what you teach)
3. Expliciet modelleren en vertaling geven naar de lespraktijk van student
4. Expliciet modelleren en verbinding leggen met de academische theorie.

Uit ons eerste onderzoek blijkt dat lerarenopleiders zich zien als rolmodel. Het verschilt wel in hoeverre ze dit expliciet maken. Justify what you teach doen lerarenopleiders minder dan ze zouden willen.

Na de presentatie hebben we de deelnemers laten discussiëren hoe ze in hun eigen lessen meer kenmerken van het zijn van een rolmodel kunnen integreren. Een kleine verzameling van de discussie is te vinden in deze padlet.

Op vrijdag 13 november 2015 werd in Breda de VELON-studiedag gehouden met als thema De Toekomst Is Nu. Als themagroep ICT en de lerarenopleider mochten we hier ook een workshop/presentatie geven. Wij hadden als thema gekozen: Feedback en ICT. Wat zijn de mogelijkheden? De presentatie hebben we met de hele themagroep voorbereid en mocht ik samen met Simon Rozendal uitvoeren. Voor een mooi gevulde zaal hebben we daar besproken wat mensen onder feedback verstaan, hoe ze dat organiseren en welke middelen ze al gebruiken. Daarna hebben we zelf laten zien hoe we dat in onze praktijk hebben vormgegeven. Hieronder zie je onze presentatie. Daarbij heb ik onder andere gebruik kunnen maken van de slides die Jeroen Bottema beschikbaar stelde van het lectoraat Teaching, Learning & Technology over feed-up, feedback en feed forward. Deelnemers vonden deze heel inzichtelijk!

De ICT-middelen die we lieten zien waren Google Drive, Screencast-o-matic en het annotatiesysteem ontwikkeld door Jakko van der Pol. Deze laatste tool is erg geschikt om peer-feedback te organiseren. Jeroen schrijft hier ook over op zijn blog. Een mooi middel waar je ook goed de tijd voor moet nemen om dat in te zetten. Ik overweeg om dit te gaan gebruiken bij onze derdejaars studenten die een praktijkonderzoek moeten voorbereiden en uitvoeren.

Korte handleiding Google Drive

Feedback geven via Google Drive.docx

Beste collega,

De themagroep ICT en de lerarenopleider van de VELON houdt zich bezig met de integratie van de didactische inzet van ICT in de lerarenopleidingen. Eén van de centrale thema’s in dit proces is op welke wijze de lerarenopleiding en lerarenopleider rolmodel is voor de studenten.

Op het Congres voor Lerarenopleiders in 2015 heeft de themagroep ICT en de lerarenopleider in een sessie met deelnemers het vraagstuk op welke wijze de lerarenopleider rolmodel kan zijn in de inzet van ICT in het onderwijs verkend. De grote verscheidenheid aan antwoorden, maar ook de betrokkenheid van deelnemers bij dit onderwerp, was voor de themagroep reden om verder onderzoek te doen naar dit thema.

Studenten van de lerarenopleiding en lerarenopleiders hebben baat bij rolmodellen in de inzet van ICT in het onderwijs. Er is echter nog weinig zicht op of en hoe lerarenopleiders rolmodellen zijn. Middels een vragenlijst willen we achterhalen in hoeverre lerarenopleiders zichzelf een rolmodel vinden in het gebruik van ICT voor leren en lesgeven.

De vragenlijst bestaat uit de volgende onderdelen:

  • algemene gegevens,
  • het gebruik van ICT in uw bijeenkomsten,
  • het zijn van rolmodel,
  • het delen van informatie over ICT met collega’s en studenten en
  • beschrijving van uw rol.

We stellen het bijzonder op prijs als u uw medewerking wilt verlenen en de vragenlijst wilt invullen. Met het invullen van de vragenlijst bent u ongeveer 15 minuten bezig. De uitkomsten van de vragenlijst zullen worden besproken door de themagroep ICT en de lerarenopleider van de VELON op het Congres voor Lerarenopleiders 2016 in Brussel.

Gegevens in de vragenlijst zal de de themagroep ICT en de lerarenopleider anoniem en vertrouwelijk verwerken.

U kunt de vragenlijst invullen tot en met 15 december 2015. Wilt u meedoen stuur dan een mail naar gerard punt dummer at hu punt nl.

Hartelijk dank voor uw medewerking!

Themagroep ICT en de lerarenopleider van de VELON

Gerard Dummer (Hogeschool Utrecht)
Jeroen Bottema (Hogeschool Inholland)
Jan van der Meij (Universiteit Twente/ELAN)
Amber Walraven (Radboud Docenten Academie)
Simon Rozendal (Noordelijke Hogeschool Leeuwarden)
Maurice Schols (Fontys Lerarenopleidingen Tilburg)

Afgelopen jaar hebben we als VELON-themagroep ICT en de lerarenopleider het competentieprofiel ICT voor de lerarenopleider opgesteld. Hieronder staan de competenties die we hebben benoemd. In een eerder document had ik al een keer de feedback die we hier op hadden gekregen gepubliceerd.

Competentieprofiel ICT Voor de Lerarenopleider

De afgelopen maanden hadden we (als themagroep ICT voor de lerarenopleider van het VELON) lerarenopleiders gevraagd om feedback te geven op het competentieprofiel ICT voor de lerarenopleider. Dit profiel hadden we opgesteld omdat we ICT in de beroepsstandaard van VELON nog niet goed vertegenwoordigd vonden.
De afgelopen tijd hebben 25 lerarenopleiders ons hier feedback op gegeven. Dit is nog geen representatieve groep natuurlijk. Ook hebben we vooral feedback gekregen van lerarenopleiders die al een affiniteit met ICT hebben. Toch geeft het al wel aardig een richting aan van wat lerarenopleiders belangrijk vinden voor het competentieprofiel.

Voorlopige resultaten
In onze enquête hebben we onder andere gevraagd naar de vier manieren waarop ICT ingezet zou kunnen worden, aansluitend bij de vier onderdelen van de beroepsstandaard: ontwikkelingsbekwaam, opleidingsdidactisch bekwaam, agogisch bekwaam en organisatorisch en beleidsmatig bekwaam.

De bekwaamheden die gegroepeerd zijn onder het kopje ontwikkelingsbekwaam worden vooral gezien als wenselijk en niet altijd noodzakelijk. De opleidingsdidactische bekwaamheden worden echt gezien als noodzakelijk. De agogische en organisatorische en beleidsmatige bekwaamheden zijn ook vooral wenselijk.

Het complete overzicht van alle reacties (samenvatting) staat in dit document. Per gevraagde bekwaamheid kun je zien hoe er op gescoord is.

Feedback Competentieprofiel ICT Lerarenopleiders

Op de volgende studiedag (7 november 2014 in Tilburg) zullen we als themagroep het competentieprofiel verder bespreken. U bent hier van harte voor uitgenodigd!

Vandaag kon ik de hele dag presentaties bijwonen en daar heb ik dan ook uitgebreid gebruik van gemaakt.

ICT in beeld
De dag begon met een symposium van drie onderzoeken waarin video werd gebruikt om het gebruik van ICT door leraren in beeld te brengen. In het onderzoek dat Joke Voogt presenteerde kwam een analysemodel aan bod waarin onder andere werd gekeken naar het professioneel redeneren van de leraar. Dat vond ik een mooie insteek omdat je dat eigenlijk wilt: een leraar die weloverwogen keuzes maakt voor de inzet van ICT. In het onderzoeksrapport (2014) wordt Meijer (1999) hiervoor aangehaald die 8 punten hiervoor aanhaalt:

  1. vakkennis
  2. kennis van leerlingen (opgesplitst in gedachten over de individuele leerling en gedachten over leerlingen in het algemeen)
  3. kennis van leerprocessen en begripsvorming bijleerlingen
  4. kennis van doelen
  5. kennis van het curriculum
  6. kennis van instructietechnieken
  7. gedachten over interactie tussen docenten en leerlingen
  8. gedachten over regulering van de les (e.g. tijdbewaking, omgaan met ordeverstoringen

Deze vragen zouden ook gebruikt kunnen worden in de verantwoording van de inzet van ICT in het onderwijs door de studenten. Een mooie kapstok om te kijken of ze ook goed doordacht ICT inzetten.

Conclusies uit het onderzoek zijn in de volgende foto vermeld:

Alfons ten Brummelhuis was bij deze sessie discussiant. Hij reageerde op de onderzoeken door onder ander de kennispiramide te belichten. Ik zag dat deze inmiddels drie lagen heeft gekregen in plaats van vier: idee, praktijk, bewijs.

Digitale geletterdheid
In de tweede sessie van vandaag ging het over digitale geletterdheid. Dit werd van drie kan benaderd: vanuit het pabo-onderwijs, vanuit het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.

Een mooie uitspraak kwam langs van Gilster die aangeeft dat digital literacy gaat om “mastering ideas” en “not keystrokes”.

De term digital literacy laat zich moeilijk vertalen. Dat liet Jeroen Clemens wel zien in zijn presentatie over de voortgang van zijn promotietraject over digitale geletterdheid, ik bedoel online tekstbegrip of toch online geletterdheid. Er zijn veel termen die langs komen. Dat maakt helderheid over het onderwerp er niet gemakkelijker op.

Uit het onderzoek naar digitale geletterdheid in het basisonderwijs werd mooi duidelijk gemaakt wat het belang is van het aanleren van digitale geletterdheid:

De conclusie uit het onderzoek vond ik wel zorgwekkend:

Het kritisch beoordelen van bronnen lijken leerlingen niet belangrijk te vinden. Ik denk echter wel dat hierin verschillen zijn tussen leerlingen die online ook producenten zijn en leerlingen die in een andere categorie vallen.

Nieuwe media en technologie
In de laatste sessie die ik heb bijgewoond ging Tammy Schellens verschillende onderzoeken bij langs waarin de vraag centraal stond hoe je ICT zou kunnen inzetten in het onderwijs. Een meta-analyse vond zij zinvol omdat de onderwerpen zo verschillend waren dat die moeilijk met elkaar te vergelijken vielen. Ze presenteerde onder andere een onderzoek over inzet van ipads in de klas. Daarbij kwam ze tot de conclusie dat leerlingen toch liever een docentgestuurd programma kregen in plaats van een leerlinggestuurd. Kanttekening daarbij was wel dat de ipad ingevoerd werd in het oude bestaande lessysteem en dat dit ook mede een rol gespeeld kan hebben hierbij.

Verder liet ze zien dat het inzetten van een forum alleen zinvol is als er ook structureringstools worden ingezet die zorgen voor verdieping van de discussie.

Een nieuw begrip voor mij was leerkracht-orchestration. Er wordt een nog groter beroep gedaan op de organisatorische vaardigheden van de leerkracht op het moment dat hij met tabletklassen gaat werken. Daar kan ik me wel het een en ander bij voorstellen.

Twitter
Wil je meer van de tweets zien die ik heb gemaakt en door anderen zijn gemaakt? Zoek dan op de hashtag velon2014.

Naast de weergave van onze eigen sessie nog een korte terugblik op de eerste dag van het VELON.

Congreslocatie
Het congres wordt gehouden in de ruimtes om het Pec Zwolle stadion. Een verfrissende omgeving om een congres in te geven. Leuk dat de organisatie naar andere mogelijkheden heeft gekeken. De zalen zelf voldeden prima (naar mijn idee), de wifi was op orde, de catering goed, de akoestiek redelijk (in de grote zaal). Met het openbaar vervoer was het gemakkelijk om er te komen. Alhoewel de beschrijving vanaf de bushalte naar het stadion niet helemaal klopte. Die klopt alleen als je weet dat als je op het parkeerterrein staat je helemaal links een sluipdoorgang weet te vinden die je direct naar het stadion brengt. Werd me op de teruggang pas duidelijk.

Keynote
De presentatie door Peter-Paul Verbeek was goed. Hij zette, zoals dat hoort, de toon voor de rest van het congres. Hij maakte duidelijk dat techniek en mensen geen twee aparte entiteiten zijn maar dat ze elkaar wederzijds beïnvloeden. Goed om dat verhaal te houden voor een zaal vol lerarenopleiders. Ook goed om aan te geven dat je niet moet duiken (niet durven om te experimenteren) maar ook niet hoogmoedig moet worden (ondoordacht gebruik maken) maar de middenweg kunt kiezen.

Overleg bestuur
Tijdens de lunch hadden alle themagroepen overleg met het bestuur van het VELON. Zinvol om dat te doen. Mag van mij er worden ingehouden. Zo krijg je als bestuur snel in de gaten waar de concerns van de leden liggen en kunnen er actie worden ondernomen.

Parallelsessies
Er zijn dit jaar veel sessies ingepland rondom ICT en Onderwijs. Daar ben ik erg blij mee. Minder blij was ik er mee dat veel van die sessies tegelijkertijd zijn ingepland. Vooral in de eerste ronde was het bijna onmogelijk om te kiezen, vond ik. Onhandig ook omdat ik zelf wel bij een paar andere sessies had willen zijn die nu tegelijkertijd gepland waren. Jammer dat hier in de organisatie geen rekening mee is gehouden. Ook niet nadat we dit hadden aangegeven.

Special invited sessies
De special invited sessies waren sessies ingepland door de organisatie zelf. Interessante verhalen. En goed om ook vanuit een ander perspectief een verhaal te horen. Wel denk ik dat de sessie waar ik bij zat (over mobile technology) ook door onszelf gehouden had kunnen worden. Vooral het verhaal over ICT-gebruik en onderzoek van (virtual reality) immersive technology. Toegegeven: hier hebben we geen miljoenenbudget om het te ontwikkelen.

Morgen dag 2. Ben benieuwd of ik dan weer kan kiezen.

O ja: wil je de tweets volgen van het congres? Zoek dan op velon2014.

Het concept voor het competentieprofiel ICT voor lerarenopleiders is vanmiddag gepresenteerd tijdens het symposium ICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding op het VELON-congres. Het symposium bestond uit drie delen: stand van zaken ICT in het onderwijs in het algemeen (gehouden door Joke Voogt), de kennisbasis ICT van het ADEF (gepresenteerd door Jeroen Bottema) en dus het competentieprofiel ICT voor lerarenopleiders.

Het competentieprofiel is een eerste opzet en behoeft nog de benodigde feedback. Die feedback kunnen jullie geven via deze vragenlijst. We zijn er erg mee geholpen als we hier feedback op krijgen dus schroom niet!

Het symposium werd voorgezeten door Simon Rozendal. Onze discussiant was Maurice Schols. Aan die discussie zijn we helaas niet meer toegekomen. De inbreng van de deelnemers tussen de drie sessies was al wel heel waardevol.

Uitleg van de ontwikkeling en opbouw van het competentieprofiel vind je in de onderstaande presentatie. Een eerste reactie mag je natuurlijk ook geven via deze blog of twitter.

Een korte toelichting op het model nog: Kern van het model zijn de ICT-bekwaamheden zoals geformuleerd door Kennisnet en de Kennisbasis ICT van ADEF. Daar om heen ligt een schil met die specifiek voor de lerarenopleider geldt. Hierbij hebben we de opbouw van de beroepsstandaard van VELON als uitgangspunt genomen. Dit hebben we om twee redenen gedaan:1) we sluiten hierdoor aan op een bestaand model en ICT kan daardoor gemakkelijker worden geïntegreerd. 2) De punten die we uit de bronnen hebben gevonden zijn ook goed te verdelen over de onderdelen van de beroepsstandaard van het VELON.


Vrijdag 10 november heb ik samen met Erik Bolhuis workshops verzorgd op de studiedag van de VELON. Ik heb de workshop gehouden over wiki’s in het onderwijs. Hieronder zie je de presentatie die ik heb gebruikt.



Naast de presentatie had ik drie opdrachten klaar staan om wikikids, wikipedia en wikispaces te verkennen. We zijn er niet meer aan toegekomen.

Opdracht WikiKids

Opdracht Wikipedia

Opdracht WikiSpaces

Boeken bestaan inmiddels vijftig jaar. Tijd voor een overzichtsartikel met speciale aandacht voor boeken in het onderwijs. Waarom gebruiken nog niet alle leraren vanzelfsprekend boeken? En hoe kan hier verandering in komen? In dit artikel komt het allemaal aan bod. Plus een verklarende woordenlijst waarin je te weten komt wat het verschil is tussen bookies en nookies.

Boeken in de Wereld Om Ons Heen