Gerard Dummer

Vorige week hebben we de vierdejaars studenten het een en ander verteld over mediawijsheid. Uitgangspunt hierbij was de presentatie die ik heb gemaakt over mediawijsheid. Nog lang niet alle aspecten van mediawijsheid kwamen hierbij aan de orde maar ze hebben (denk ik) wel een aardig beeld gekregen van wat mediawijsheid inhoudt. In eerste instantie heb ik me vooral gericht op informatieve beelden. Maar het wordt eigenlijk pas interessant als het gaat om beelden die willen overtuigen, of je iets willen laten doen. Beelden zoals ze bivoorbeeld in de reclame worden gebruikt. Een mooie website over hoe beelden in de reclame worden gebruikt is Pundo3000. Project 1 laat mooi zien hoe beelden er echt uit zien. En dat kan soms nogal verschillen met de beelden zoals je die in de reclame voorgeschoteld krijgt. Ook het filmpje van Dove geeft altijd een mooi inzicht hoe de reclame werkt.

Zeker als je bedenkt hoe dit het beeld van mensen beinvloed over wat normaal is. Een ander mooi voorbeeld hiervoor is de documentaire van Sussie Bergman over Beperkt houdbaar.

Ik denk dat mijn volgende verzameling van beelden zich richt op reclame en marketing.

Vandaag heb gewerkt aan een presentatie over mediawijsheid. Het eerste deel hiervan is af. Het gaat over het onderdeel informatieve beelden. Met welke informatieve beelden krijgen leerlingen te maken? En op welke manier kun je hier mee om gaan?

Uit mijn inventarisatie heb ik ontdekt dat mediawijsheid (zoals tot nu toe bekeken) in bijna alle vakken van de basischool eigenlijk terugkomt: Nederlands, Rekenen, BVO, Aardrijkskunde, Geschiedenis, ICT, Verkeer, Techniek en Levensbeschouwelijk onderwijs.
Ik heb geprobeerd vooral exemplarisch te werk te gaan. Ben ik nog voorbeelden vergeten? Ik hoor het graag.

OK. Ik ben dus bezig met het samenstellen van een document waarin ik probeer alle aspecten van mediawijsheid op het gebied van beelden (in eerste instantie) vast te leggen. Ben nu bij de informatieve strips. Kom ik deze tegen.

Beetje flauw maar goed. Snel weer serieus aan de slag.

Vandaag ben ik begonnen met het maken van een stuk over mediawijsheid. Ik wil kijken wat hier nou precies onder valt. Ik wil me daarbij vooral gaan richten op het gebruik van beelden. Maar bij het zoeken naar informatie kom ik altijd zulke leuke dingen tegen dat ik die niemand wil onthouden.
Voor de duidelijkheid. Ik heb het maar over (multi)mediawijsheid in plaats van mediawijsheid. Onder multimedia versta ik websites in allerlei vormen met meerdere media erop. Behoorlijke complexe plekken dus eigenlijk.
Maar goed ik wil me eigenlijk vooral richten in eerste instantie op beelden. De lijst me media zoals ik die voor me zie zijn de volgende:

• Persoonlijk
• Lichaamstaal
• Geluid
• Tekst
• Beeld
• Video
• Animaties
• Games
• Applets (intelligentie)
• Multimedia

En bij het onderdeel lichaamstaal was ik even blijven steken. Het gaat er bij mediawijsheid in het algemeen om (naar mijn idee) om duidelijk te krijgen wat een ander wil. En andersom hoe jij naar een ander duidelijk kunt maken wat je wil. Daar kunnen allerlei misverstanden in optreden. Kunst is om die boven tafel te krijgen. Bij allerlei media heb je hier mee te maken. Dus ook bij lichaamstaal. Gelukkig zijn er dan filmpjes zoals deze die duidelijk maken wat welke lichaamstaal wil zeggen:

Ook in het verkeer kun je lichaamstaal helemaal verkeerd gebruiken. Gelukkig kun je hiervoor ook een cursus volgen: het sorrygebaar.
En handenschudden? Dat kan ook al zoveel problemen opleveren. Geukkig hebben de meiden van Hallal daar ook een mooie hartelijke oplossing voor gevonden.
Nu weer snel verder met mijn stuk. Kijken of ik me ook echt op beelden kan gaan richten vandaag.

Binnenkort zal ik op deze weblog een stukje schrijven over beeldcultuur, mediawijsheid en hoe je volgens mij daar in het onderwijs aandacht aan kunt besteden. Vandaag viel me opeens op dat de kleinste eenheid van tekst ook een beeld is. De letter is immers ook een beeld (zie ook Letter op Wikipedia) dat een bepaalde geluid weergeeft. Stom natuurlijk, maar hiervoor zag ik tekst en beeld als twee aparte media. Eigenlijk maakt tekst dus weer gebruik van een ander medium (namelijk beeld) om zichzelf weer te geven. Hmmm. Ik moet hier nog even langer over nadenken, denk ik. Want als tekst pas kan bestaan door beelden zouden beelden dan pas weer kunnen bestaan door teksten?

Morgen mag ik twee keer een workshop verzorgen bij Beeld en Geluid op de docentendagen. Ik ga het dan hebben over het digitaal werkstukkenonderwijs. Ik vond het leuk om de presentatie/workshop voor te bereiden. Er zijn aardig wat mogelijkheden moet ik zeggen. Ik heb ze in de presentatie op een rijtje gezet.

| View | Upload your own

Verder deze dag zijn er nog verschillende andere workshops te bekijken. Zo vertelt Rob Martens van de Open Universiteit over hoe jonge kinderen media gebruiken. Gaan Frank Evers en Maaike Lauwerijssen (Kenninet) het hebben over nieuwe mediaproject voor in de klas. Laat Yvonne Willemsen (Teleac/NOT) zien hoe je animatiefilmpjes kunt maken met kinderen vanaf zes jaar oud. Vertellen Fred van de Graaf (GZ-psycholoog) & Ronald Klein Tank (Teleblik) hoe je gevoelige onderwerpen bespreekbaar kunt maken met behulp van Teleblikfilmpjes. Ontwikkelen Henk van der Horst (Kees Boeke) en Daniëlle van der Knaap (Kennisnet) een TV-Studio. Tenslotte is er ook nog een masterclass verzorgd door Lonneke van Asseldonk en Carolien Parigger (Teleac/NOT) over het onderwerp Huis-, tuin- en keukenapparatuur als basis voor mediawijze lessen.

Helemaal leuk vind ik dat studenten van Hogeschool Domstad deze dag ook bezoeken. Dit zijn de studenten die meedoen aan de profielminor Kunst en Cultuur. Zij gaan aan de slag met verschillende onderzoeksvragen (zie hieronder). Zij doen dit onder begeleiding van mijn collega Elleke Verwaijen.

categorie 1: Mediawijsheid op de basisschool

– Visie van de school op Mediawijsheid?
Welke behoefte heeft de school? (Bijvoorbeeld hoort mediawijsheid bij de opvoedende taak van de school?)
Is er sprake van doorlopende leerlijnen of kunnen Domstad studenten hier een voorzet voor maken?
Op welke manier is en wil de school Mediawijsheid organiseren. Welke praktische struikelblokken komt de school tegen, materiaal etc..
Verschil tussen de visie op Mediawijsheid van de student en de school/stagedocent op de school.

– Doelgroep onderzoek
Mediagebruik van kinderen vanaf 6 jaar
Mediabeleving van kinderen vanaf 6 jaar (eventueel een koppeling met theorie over cognitieve ontwikkeling van kinderen)
Verschil tussen mediagebruik en mediabeleving van leerlingen en docenten en ouders.

categorie 2: (Mediawijs)aanbod culturele instelling

– Bezoek aan Beeld en Geluid

Welke verwachtingen heeft de school van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
Welke eisen stelt de school aan een educatief bezoek
Welke verbeteringen en adviezen kunnen studenten bieden voor het aanbod van Beeld en Geluid

De afgelopen week heb ik een nieuwe opdracht gemaakt voor WikiKids. Dit keer rond het onderwerp Fotografie. Dat is een breed en belangrijk onderwerp. De artikelen op WikiKids willen we graag voorzien van zoveel mogelijk beeldmateriaal. Maar we willen alleen gebruik maken van rechtenvrije afbeeldingen.
In de nieuwe opdracht wordt daarom aandacht besteed aan het maken van foto´s, fotobewerkingen en auteursrechten.
Leerlingen laten werken met een fotocamera is niet zo moeilijk. Een camera is ontzettend makkelijk te bedienen. Wil je leerlingen iets meer bijbrengen van de werking van de camera dan loop je al snel de kans te verzanden in veel technische details. In de fotografieopdracht besteed ik aandacht het verschil tussen digitale en gewone camera´s, de manier waarop foto’s worden opgeslagen en bewaard, de werking van zoom, uitleg over perspectieven en compositie.
Ik heb veel weggelaten dat ik te ver vond gaan. De opdracht is toch nog wel pittig geworden.
Een ander onderwerp dat vollop aan bod komt is het fenomeen auteursrechten. Op WikiKids willen we dus gebruik maken van rechtenvrije afbeeldingen. Maar de wereld van de licenties is niet echt toegankelijk. Gelukkig hebben, dankzij Marjon, op WikiKids een mooi artikel waarop staat uitgelegd hoe het precies zit met auteursrechten. Welke vormen van Creative Commons je bijvoorbeeld hebt.
Tot slot de uitnodiging aan iedereen om de arikelen op WikiKids aan te vullen met foto’s.

Ben nu druk bezig met het maken van een webquest voor WikiKids. Deze webquest is bedoeld voor kinderen die opWikiKids de rol van factchecker op zich gaan nemen. Een factchecker is iemand die kijkt of alle feiten op WikiKids kloppen. Naast moderatoren die deze taak hebben, willen we kinderen hier ook voor inschakelen.
Een onderdeel van deze webquest wordt het onderdeel controleren van bronnen. Een mooie Engelstalige website die kinderen hierop voorbereid is: http://www.quick.org.uk/. De cursus is hier te vinden:http://www.quick.org.uk/menu.htm.
Een Nederlands voorbeeld is te vinden op: http://www.webdetective.nl/. De leukste tip die ik hier ben tegengekomen is het gebruik van de datumchecker. Typ:
javascript:alert (document.lastModified) in de adresbalk en in ziet precies wanneer de site voor het laatst is bijgewerkt.