Deze week ben ik weer begonnen met een nieuw thema voor de studenten. Dit keer gaat het over vakoverstijgend werken en ICT. Ik schreef daar eerder al over. Nadat ik alle lessen gegeven had merkte ik dat ik hier nog niet tevreden over was. Dit kwam vooral omdat ik merkte dat deze manier nog niet aansloot bij de belevingswereld van de student. Ik kon maar moeilijk de termen web 2.0, connectivisme en mobile learning aan hen verkopen.
Achteraf gezien vind ik dit ook niet zo verwonderlijk: ze zijn hier helemaal niet mee bezig. Ze zijn wel bezig om een project te doen op school. Of ze proberen een verhalend ontwerp in elkaar te zetten. Daarom probeer ik het dit jaar anders aan te pakken. Ik benadruk nog meer de mogelijkheden van ICT binnen de verschillende fasen van een project en verhalend ontwerp.
Naar mijn idee zijn er vier mogelijkheden om ICT in te zetten binnen een project of verhalend ontwerp. Dat is tijdens de introductie, in de fase dat kinderen op onderzoek uit gaan, als ze willen discussiëren of overleggen en als ze moeten presenteren.
In de eerste bijeenkomst heb ik laten zien hoe je een mindmap kunt gebruiken om een onderwerp te introduceren. We hebben daarvoor het programma Freemind gebruikt. Ook heb ik de mogelijkheden van Google Earth laten zien voor een introductie.
In de tweede fase heb ik de studenten duidelijk gemaakt dat leerlingen moeten beschikken over informatievaardigheden. De huiswerkopdracht die ze hebben gekregen is om een mindmap te maken van de literatuur die ze moeten bestuderen over informatievaardigheden. In Google Earth moesten de studenten zelf een tour maken. Ook hiervoor hebben ze een huiswerkopdracht gekregen.
Volgende week gaan we verder met onderzoek doen door leerlingen en kijken we ook naar de andere fasen (discussiëren en overleggen en presenteren).
Browsing Posts published in 2009
Dat waren de vragen die ik aan de deelnemers stelde op Dé Onderwijsdagen van Surf en Kennisnet die afgelopen dinsdag en woensdag geweest zijn. En wat is hiervoor de beste leeromgeving? Met deze uitdagende en brede vragen zijn ze aan de gang gegaan en hebben een 1-minuutfilmpje opgenomen en aan elkaar laten zien.
Waarom stelde ik die vragen? Voor mijn gevoel heb ik dat tijdens de sessie zelf nog niet goed voor het voetlicht gebracht, bedenk ik me nu. De belangrijkste reden was dat ik er een tijd geleden achter kwam dat er voor aanstaande leerkrachten al minstens twee modellen de ronde deden waarmee ze zich kunnen verdiepen in ICT en onderwijs. Ik vond dat een beetje te gek voor woorden. Volgens mij moeten we op zoek naar één generiek model dat door alle lerarenopleidingen heen gebruikt kan worden om aanstaande leerkrachten te leren hoe ze ICT in het onderwijs kunnen integreren.
De twee modellen waar ik het over heb zijn de Pabotool en de Kennisbasis ICT van ADEF.
Kennisbasis-ICT Versie1.0 Mei 2009
Maar deze twee modellen zijn niet de enige modellen die iets zeggen over wat een leerkracht nou allemaal precies zou moeten kunnen, weten en willen. Tot nu toe heb ik al de volgende bronnen geselecteerd:
- Pabotool
- Kennisbasis ICT van ADEF
- DRO-vaardigheden
- ECDL
- ICT-assessmenttool
- Vier in balans Plus
- Digitale didactiek van Robert-Jan Simons
- ICT eindtermen uit Vlaanderen
- Leerlijn mediawijsheid
- 23 dingen (met onderverdelingen in 23things, 23 onderwijsdingen en 23 OVC-dingen).
- MBO-tool.
Voor zover mogelijk heb ik alle doelen die deze instrumenten willen bereiken in een mindmap gezet. En deze mindmap is zo omvangrijk dat ik moeite heb om die te publiceren om te delen met anderen of te presenteren.
Als je goed kijkt zie je dat in de mindmap behalve de tak “Wat zou een leerkracht moeten kunnen” ook nog takken zitten voor “Richtlijnen vanuit de overheid”, “Leren voor de 21ste eeuw” en “Leerlingen van de 21ste eeuw”. Deze hangen namelijk naar mijn idee erg met elkaar samen.
De richtlijnen vanuit de overheid hebben invloed op het curriculum dat op lerarenopleidingen gegeven kan worden. Denk alleen al maar aan de sterke nadruk die nu wordt gelegd op rekenen en taal. Die verdrukken straks als we niet oppassen alle andere leergebieden.
Mijn idee is om in eerste instantie alle instrumenten na te lopen en te kijken welke doelen precies nagestreefd worden. Aanvulling van modellen is ook van harte welkom.
Verder zie je dat in de conceptmap ook nog het TPACK-model is opgenomen. Dit model geeft niet zozeer de doelen aan die leerkrachten zouden moeten bereiken maar meer de manier waarop dit zou moeten. Punya Mishra en Matthew J. Koehler geven aan dat Technology in samenhang onderwezen moet worden met Didactiek (in het Engels noemt men dit Pedagogy) en Content. Een concreet voorbeeld hiervan zou bijvoorbeeld zijn dat je het programma Google Earth inzet om via de geografische vierslag uit te leggen hoe een stad is opgebouwd.
Volgens mij is dit een waardevol model. Als een leerkracht in staat is om ICT in zijn onderwijs zo te gebruiken dat zowel zijn didactiek versterkt wordt en zijn content beter wordt overgebracht is hij volgens mij competent.
De 1-minuutfilmpjes heb ik aan elkaar geplakt en zijn hieronder te zien.
En tot slot de presentatie die ik heb gebruikt. Ook te vinden op het gezamenlijke slideshareaccount van De Onderwijsdagen.
Wordt vervolgd. Wie mee wil denken hierin is van harte uitgenodigd.
Een tijdje geleden vroeg Marjon Bakker van Kennisnet aan mij of ik me ook bezig hield met digitaal leermateriaal. Ik heb toen een paar voorbeelden gegeven op welke manier ik hier mee bezig ben. Deze zijn nu te lezen op de website van Wikiwijs.
Op deze pagina komen ook Jeroen Clemens, Elle Peters en Bob Hofman aan het woord. Ook zij vertellen hoe ze gebruik maken van digitaal leermateriaal. Ik denk dat op deze manier nog een hele groep leerkrachten kan aanvullen hoe zij met digitaal leermateriaal omgaan. Dat kun je zelf doen door te reageren op deze pagina.
Ik kreeg een linkje doorgestuurd van een collega dat nu ook Utrecht van Streetview was voorzien. Grappig omdat we de streetviewauto ook hadden zien rijden. Reed met een behoorlijke vaart door de straat. Vroeg me toen af of hij ook opnamen maakte. Blijkt zo geweest te zijn!
WikiKids is een interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen Iedereen kan meehelpen de inhoud van deze encyclopedie te schrijven.
Op dit moment zijn we op zoek naar nieuwe moderatoren, die meehelpen om nieuwe en gewijzigde informatie op WikiKids te controleren en te corrigeren.
Er is een ModeratorPortaal waar precies staat wat een moderator is en doet.
Wil je meehelpen aan de leukste kinderencyclopedie van Nederland?
Lees dan de moderatorregels en meld je aan (www.wikikids.nl/aanmelden).
Uitslag WikiKids SuperSchrijfWedstrijd 2009
5 november 2009
Dit jaar heeft WikiKids voor het eerst de WikiKids SuperSchrijfWedstrijd georganiseerd. Het bestuur van Stichting WikiKids heeft de drie prijswinnaars uitgekozen. Op de eerste plaats is geëindigd het artikel Kinckhorst van groep 8 van de Johannes Calvijnschool uit Meppel. Op de tweede plaats staan de artikelen Londen en Barcelona geschreven door WikiKidsgebruiker Kalta3. Tot slot is de derde plaats bestemd voor het artikel Midden-Oosten, geschreven door WikiKidsgebruiker FotoDude.
Wat zei de jury over de winnende artikelen?
Artikel over Kinckhorst
Een mooi artikel, dat helemaal vanaf de grond af aan is opgebouwd, over het kasteel Kinckhorst in de buurt van Meppel. Gemaakt door groep 8 van de Johannes Calvijnschool uit Meppel. Anders dan de meeste artikelen is dit artikel helemaal door de leerlingen zelf gemaakt. De leerlingen zijn mediawijs geworden door zelf de teksten te schrijven, linken toe te voegen naar andere artikelen, en toestemming te vragen voor de afbeeldingen die ze hebben gebruikt. Prima artikel. Zij winnen de Flip Videocamera voor de hele klas.
Artikelen over Londen en Barcelona
De artikelen over Londen en Barcelona zijn voorbeelden van prachtige artikelen op WikiKids. Het zijn zeer informatieve artikelen, aangevuld met foto’s en video’s en verwijzingen naar andere artikelen op WikiKids. De jury kan zien dat het geschreven is door ervaren WikiKidsgebruikers. Dat maakt het voor de jury ook lastig om te bepalen wie als uiteindelijke winnaar voor deze artikelen moet worden aangewezen. Uit de geschiedenis blijkt dat Kalta3 de meeste inhoudelijke bijdragen heeft geleverd. En wij feliciteren Kalta3 dan ook met het winnen van de digitale microscoop.
Artikel over het Midden-Oosten
Een uitgebreid artikel over het Midden-Oosten. Zeer informatief over een gebied dat altijd in beweging is. De afbeeldingen die hier zijn opgenomen zijn goed verantwoord. De teksten zelf geschreven. Jammer genoeg zitten er nog wel veel rode linken in de tekst zelf. Mooier was het als die waren weggewerkt. Toch vind de jury het artikel bijzonder genoeg om te belonen met de derde prijs: Polaroid i1035 camera.
Verdere informatie
WikiKids is de Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen van de basisschool en bestaat nu al weer 3 jaar. In die tijd zijn er meer dan 5000 artikelen geschreven en meer dan 5000 afbeeldingen in de Beeldbank komen te staan.
Op WikiKids vinden leerlingen van de basisschool informatie voor hun spreekbeurt en werkstuk. Ze kunnen zelf ook meeschrijven aan de encyclopedie.
De SuperSchrijfWedstrijd is alweer de derde wedstrijd die WikiKids organiseert. In 2007 en 2008 stond de wedstrijd in het teken van fotografie.
Vandaag heb ik, op uitnodiging van een oud-student en nu leerkracht op de Aboe Da’oedschool in Utrecht een inleidende les gehouden over WikiKids. Dat was erg leuk om te doen, moet ik zeggen. Het was voor mij alweer een tijdje geleden dat ik aan een basisschoolklas heb lesgegeven. Maar ik vond het nog steeds leuk om te doen.
Dit was een inleidende les over WikiKids. In de komende weken gaan de kinderen onder leiding van hun juf hier verder mee aan de slag. Omdat het een inleidende les was heb ik vooral iets over de achtergrond van WikiKids verteld: wat is het, hoe kun je mee helpen, wat het verschil is tussen feiten en meningen, hoe weet je of feiten wel of niet kloppen en wat is auteursrecht. Aan het eind hebben we natuurlijk ook alvast samen een artikel geschreven over de school. Daarna zijn de kinderen met de juf verder aan de slag gegaan met het aanmaken van een gebruikersnaam en wachtwoord.
In de komende weken zullen ze er artikelen van hen verschijnen op WikiKids. Ik ben benieuwd hoe ze dat vergaat.
Op Hogeschool Domstad zijn we vanuit de kenniskring Kantelende Kennis bezig met onderzoek naar de leerbehoefte van studenten en het onderwerp feedback. Mijn collega’s spelen een belangrijke rol hierin. Zij gaan met hun SLB-studenten (StudieLoopBaan) een deel van het onderzoek uitvoeren. Omdat ik niet alle SLB-ers apart kan voorlichten heb ik een uitgebreide PowerPoint voor hen gemaakt. Omdat ik van twee collega’s vandaag begreep dat het nog niet helemaal duidelijk was heb ik van de PowerPoint nog een keer een Voicethread gemaakt zodat ik kan toelichten wat er bij elke dia belangrijk is en wat niet. Het resultaat zie je hieronder.
De derde gadget die ik mag testen in het kader van Mobiele Gadgets van SURFnet (SURFnet-Kennisnet Innovatieprogramma) is de iRex Digital Reader 1000S. De iRex is een ereader. Een ereader is een kleine platte computer waarop je boeken kunt lezen zonder vermoeide ogen te krijgen zoals dat op een gewoon computerbeeldscherm na een tijdje wel gebeurt.
Eerste indruk
Mijn eerste indruk was: wat een fijne gadget is dit zeg. De teksten die je er op tevoorschijn tovert lijken er op gegrift te staan alsof ze er voor altijd op zullen blijven staan. Totdat je het beeldscherm weer ververst en een nieuwe pagina in beeld komt.
Ik heb verschillende collega’s de ereader laten zien. Een collega zei: “is die nep?”. Het is inderdaad heel anders dan een gewoon computerscherm en als je het de eerste keer ziet geloof je gewoon je ogen niet.
Een andere collega (met een iPhone) vroeg: kun je ook zo inzoomen (waarbij hij de slidebeweging met twee vingers maakte op het scherm waarmee je op de iPhone kunt inzoomen). Dat kan niet. Voor inzoomen moet je eerst het menu openen en de optie inzoomen selecteren.
Nog weer een andere collega zei: kun je er ook lekker in bladeren? En ezelsoren in maken zodat je ziet waar je gebleven bent? Bladeren kun je er wel in. Aan weerzijden zitten knoppen waarmee je voor en achteruit bladert. In scherm zie je onder in beeld een balk waarop de eerste bladzijde staat aangegeven en de laatste bladzijde. En als je halverwege een boek bent zie je behalve de pagina die je leest ook knopjes naar de bladzijden ervoor en erachter.
Een ezelsoor maken zal niet lukken (behalve als je het breekt) maar je kunt wel een bladwijzer achterlaten zodat je weet waar je gebleven bent.
Kun je er ook aantekeningen in maken?, vroeg een student mij, met het oog op het studeren. Dat kan inderdaad. De iRex heeft een pennetje erbij (techniek van Wacom) waarmee je aantekeningen kunt maken. Als je een document afsluit blijven de aantekeningen ook bewaakt.
Zelf, midden in een verhuizing, dacht: dit zou handig zijn: al mijn boeken op een ereader. Dat had aardig wat boekendozen gescheeld om te sjouwen. Dacht tegelijkertijd ook: maar boeken zien er toch ook wel heel mooi uit om direct te vervangen door één grijze ereader.
Gebruiksgemak
De iRex is een eenvoudig te bedienen apparaat. Met de knoppen die er opzitten kun je vooruit en achteruit bladeren en de iRex aan en uit zetten. Wil je meer dan open je het menu via het scherm. Via het menu open je de opgeslagen boeken, heb je de mogelijkheid om in en uit te zoomen, een andere manier van bladeren te selecteren, de schermweergave aan te passen en boeken weer te sluiten.
Ik heb wel het idee dat de iRex nog echt een product is dat volop in ontwikkeling is. Als het gaat over eyecandy op het gebied van computericons dan kan er nog veel geleerd worden van de GUI van Apple en Windows. Wat dat betreft lijkt de iRex op interfaces die we zo’n 20 jaar geleden gewend waren van de gewone desktopcomputers.
Gebruiksgemak hangt verder natuurlijk samen met de titels die geschikt zijn om op de iRex te lezen. Wat dat betreft moet een document in het formaat pdf, txt en html (voor eenvoudige websites), jpeg, png, gif, tiff en bmp voor afbeeldingen en het boekenformaat Mobipocket.
De mogelijkheden voor het onderwijs
Wanneer vind ik een ereader waardevol voor het onderwijs zodat het gebruikt kan worden door leerlingen? Als leerlingen er educatieve boeken op kunnen lezen op minimaal dezelfde kwaliteit als de gewone gedrukte educatieve boeken. Opvallendste kenmerken (wat mij betreft) van deze boeken zijn:
- Kleurrijke combinatie tekst en afbeeldingen (nog niet het geval)
- Snel kunnen bladeren om overzicht te krijgen (redelijk mogelijk)
- Mogelijkheid om aantekeningen te kunnen maken (redelijk mogelijk)
Aangezien het om een digitaal product gaat verwacht ik ook vanuit die invalshoek het een en ander. Zeker gezien de ontwikkelingen rondom digitaal leermateriaal. Minimaal verwacht ik:
- Video voor extra instructie (niet mogelijk)
- Interactieve verwerkingsopdrachten en toetsen (niet mogelijk)
- Zoekfunctionaliteit (redelijk mogelijk)
Kun je het dan misschien gebruiken ter vervanging van de schoolbibliotheek? Lekker lezen met een ereader op schoot in de leeshoek? Bij de meeste kinderboeken die geschikt zijn voor kinderen van een jaar of 8 à 9 als de afbeeldingen niet meer overheersend zijn, zal dat kunnen. Het zal wel effect hebben op het leesonderwijs. Zomaar de voorkant en achterkant van een boek bekijken om te kijken waar het over gaat is er dan niet meer bij. Misschien komt er in de klas dan wel een oplaadpunt met een informatiedisplay om je boek uit te kiezen. Waar je even door de catalogus kunt bladeren om de voor en achterkanten te bestuderen even de eerste bladzijde te lezen zodat je daarna kunt kiezen om het boek op je eigen ereader te zetten of niet.
Compatibel met andere apparaten
Via een mini usb-aansluiting is het gemakkelijk op de computer aan te sluiten om meer boeken te downloaden. Ook is het mogelijk om een extra geheugenkaartje in de eareader te stoppen.
Minpunten
Uitgebreide educatieve mogelijkheden zijn nog niet aanwezig. Tot nu toe vooral geschikt om teksten te lezen. En boeken zijn natuurlijk allang niet meer alleen maar tekst.
Pluspunten
Deze manier van lezen van een computerscherm is erg prettig. Een genot voor de ogen.
Eindconclusie
Zodra uitgeverijen kinderboeken voor de doelgroep gaan uitgeven op de ereader is het voor het basisonderwijs zeker de moeite waard om ereaders (waaronder de iRex) aan te schaffen. Daarna zal het voor het basisonderwijs pas interessant worden als de ereader ook in kleur werkt.
De afgelopen weken waren we er al mee bezig maar dit weekend is het dan echt gebeurd: we zijn verhuisd en wonen nu samen in Utrecht. Mooi in het hartje van de stad met uitzicht op de Oude Gracht.
Verhuizen betekent alles overzetten naar het nieuwe adres. Ik heb alles op een rijtje gezet en zag dat ik voor zo’n 20 instanties mijn adreswijziging moest doorgeven.
Ook mijn telefoon, televisie en internet moesten verhuisd worden natuurlijk. Ik was erg benieuwd of dat goed zou gaan. Mijn telefoon heb ik bij KPN, mijn televisie bij Ziggo en mijn Internet bij Online. Van te voren was ik al door collega’s gewaarschuwd dat dit nogal wat voeten in de aarde zou kunnen hebben. Het eerste dat van deze drie werkte was de televisie. Mijn telefoon gaf echter geen signaal. En daardoor mijn internet ook niet. Daarom vandaag maar KPN gebeld. Dezelfde dag zouden ze nog een monteur sturen. En die kwam. De monteur controleerde de lijn en verhielp direct een probleem met een verkeerde aansluiting. Daarna werkte de telefoon en als gevolg daarvan ook het internet (zie hier het resultaat).
Door deze verhuizing werd ik me er van bewust dat het meest flexibele en mobiele medium de radio is. Daarvoor heb ik geen bedrijf hoeven bellen dat ik zou verhuizen en hoefde ik alleen maar de stekker in het stopcontact te steken. Ik dacht ook: als alles nou net zo makkelijk zou meeverhuizen als de radio…hoeveel jaar verder zouden we dan zijn?
Ik was trouwens van plan om een alles in één pakket van KPN te nemen (bellen, internet en televisie). Maar de dame bij de helpdesk van KPN raadde me dat af. Alleen eerst het bestaande pakket verhuizen zou al uitdagend genoeg zijn. Nu die hobbel achter de rug is, kan ik over dat nieuwe pakket nog even weer nadenken.
